STYCZEŃ – LUTY 2015 r.
SPIS TREŚCI
- Wprowadzenie – Eugeniusz Sakowicz
- JACEK J. BŁESZYŃSKI – Niepełnosprawność, niepełna sprawność, a może sprawność inaczej
- KS. ANTONI BARTOSZEK – Seksualność osób niepełnosprawnych. Uwagi dla duszpasterzy
- KS. ANDRZEJ KICIŃSKI – Współczesna katecheza niepełnosprawnych
- TADEUSZ SAKOWICZ – Niepełnosprawność przestępców
- KS. ROBERT MASZKOWSKI – Duszpasterstwo osób niepełnosprawnych w Niemczech. Akcenty, procesy i postulaty
- BP JÓZEF ZAWITKOWSKI – A to kocham właśnie
STUDIA I REFLEKSJE
- KS. JANUSZ GRĘŹLIKOWSKI – Synod Biskupów – najwyższe kolegium doradcze papieża
- MACIEJ BOŁKOWIEC – Sztuka drogą ewangelizacji. Problem inkulturacji w myśli J. Ratzingera / Benedykta XVI
- MARZENA ZAKRZEWSKA – Korzyści z edukacji domowej
- PAWEŁ ZAKRZEWSKI – Relacje ojca z dziećmi
- KS. CZESŁAW KRAKOWIAK – Modlitwa Kościoła za Żydów w liturgii godzin
- BEATA MARTA PARYSIEWICZ – Kara cielesna jako porażka wychowawcza
SPRAWY KOŚCIELNE I DUSZPASTERSKIE
- Człowieka nie można do końca zrozumieć bez Chrystusa (materiały liturgiczne).
PRZEGLĄD BIBLIOGRAFICZNY
- Annalisa Caputo, Guido D’Angelo, Autismo e iniziazione cristiana. La prima confessione di Giuseppe. Cornice teorica e schede operative per la catechesi e la liturgia, Roma 2013 – ks. Andrzej Kiciński
- Christoph Hoefler, Augustynizm w filozofii Stanisława Kowalczyka, Lublin 2014 – ks. Zdzisław Pawlak
- Witold Konstanty Kujawski, Parafie diecezji włocławskiej. Archidiakonaty: włocławski i kruszwicki, Włocławek 2014 – ks. Łukasz Krucki
- Joseph Grzywaczewski, Appointing Bishops in the First Centuries, Lublin 2013 (Religie Świata – Świat Religii, t. 13) – Eugeniusz Sakowicz
- Rękopisy w zbiorach kościelnych, oprac. T. Makowski, P. Sapała, Warszawa 2014 (Zbiory rękopisów w Polsce, t. 2) – ks. Krzysztof Kamiński
- Stefan Spychalski, Spojrzenia…, Włocławek 2013 – ks. Stanisław Suwiński
- Nadzieja Rodziny. Z kard. Gerhardem Ludwigiem Müllerem rozmawia Carlos Granados, Kraków 2014 – ks. Piotr Rossa
- Kościoły i inne związki wyznaniowe w służbie dobru wspólnemu, red. W. Uruszczak, K. Krzysztofek, M. Mikuła, Kraków 2014 – ks. Janusz Gręźlikowski
- Ignacy Dec, Słodkie jarzmo i lekkie brzemię. Rekolekcje dla kapłanów wygłoszone w Przemyślu w dniach 6–9 lipca 2011 roku, Świdnica 2013 – ks. Jan Twardy
STRESZCZENIA
- Wprowadzenie – Eugeniusz Sakowicz
Chorzy i niepełnosprawni przez wieki stanowili o „zdrowiu” i „sprawności” Kościoła. Od pierwszych kart Ewangelii, poprzez wszystkie „karty” dziejów świata – i naszych osobistych historii – spotykamy się z osobami niepełnosprawnymi. Oni są wśród nas, jako sąsiedzi, znajomi, ale też i jako obcy. Nie ma też chyba rodziny, w której wśród najbliższych i dalszych członków, nie byłoby osoby niepełnosprawnej. Nigdy wobec nich nie powinniśmy być obojętni! To oni najpełniej wyrażają kondycję całej ludzkości.
- KS. JANUSZ GRĘŹLIKOWSKI – Synod Biskupów – najwyższe kolegium doradcze papieża
Papieżowi w zarządzaniu całym Kościołem powszechnym oraz poszczególnymi Kościołami partykularnymi służą różne osoby i instytucje, w tym między innymi: biskupi, Kolegium Kardynałów, legaci papiescy, nuncjusze, delegaci apostolscy, Kuria Rzymska z całym zespołem dykasteriów i instytucji, teologowie i eksperci. Wśród nich jest Synod Biskupów jako najwyższe kolegium doradcze. Jako stała, centralna instytucja kościelna o charakterze doradczym reprezentująca biskupów całego świata jest „dzieckiem” Soboru Watykańskiego II. Oficjalnie zaś została powołana do życia przez papieża Pawła VI dnia 15 września 1965 r.
Synod Biskupów jest centralną instytucją kościelną o charakterze doradczym, posiadająca osobowość prawną, reprezentująca biskupów całego świata. Z natury swej stałą, natomiast co do struktury swej czasową, wypełniającą swoje zadania w określonych terminach, zależnie od potrzeb, które przyczyniają się do zacieśniania więzów współpracy papieża z biskupami rozproszonymi po całym świecie. Jako ciało doradcze służy pomocą Ojcu Świętemu w realizowaniu jego różnych zadań apostolskich, a także świadczy pomoc w jego trosce o Kościół swoimi radami, rozważaniami i wnioskami w celu zachowania i wzrostu wiary oraz obyczajów, a także zachowania i umocnienia dyscypliny kościelnej.
W okresie 50 lat istnienie Synodu Biskupów odbyło się 25 sesji tegoż Synodu – nadzwyczajnych – 2, zwyczajnych – 13, i specjalnych – 10, obradujących w różnych ważnych sprawach Kościoła, odnoszących się do realizacji jego posłannictwa, misji i zadań jakie stawia przed nim współczesny świat, Kościół, wiara i życie człowieka. 5 sesji Synodu Biskupów odbyło się za papieża Pawła VI, 15 za papieża Jana Pawła II, który zwołał też szesnasty Synod Biskupów na temat Eucharystii, któremu jednak przewodniczył już papież Benedykt XVI, zwołując i przewodnicząc czterem następnym sesjom synodalnym. Owocem dotychczasowych zgromadzeń synodalnych było 10 adhortacji apostolskich po zgromadzeniach zwyczajnych i 8 po zgromadzeniach specjalnych, w sumie 18 ważnych dla misji i posłannictwa Kościoła dokumentów papieskich. Synod Biskupów odbyty w roku 2014, poświęcony duszpasterstwu rodzin był dziełem papieża Franciszka i zapewne jego owocem będzie dokument papieski o duszpasterstwie rodzin.
- MACIEJ BOŁKOWIEC – Sztuka drogą ewangelizacji. Problem inkulturacji w myśli J. Ratzingera / Benedykta XVI
Benedykt XVI w spotkaniach z artystami dostrzega ważny dla chrześcijaństwa problem dotyczący zarówno teologii jak i sztuki, kultury i ewangelizacji. Papież uważa, iż sztuka poprawnie pojmowania może być pomostem pomiędzy Kościołem a światem, swoistą drogą ewangelizacji. Analizując ten fakt dochodzi do wniosku, iż złe pojmowanie estetyzmu może być zagrożeniem dla człowieczeństwa, bowiem może kształtować postawę propagowaną przez Oświecenie, by wykluczyć Boga z całkowitego pola widzenia, gruntując przy tym w człowieku iluzję samowystarczalności w świecie. Kolejną kwestią jaka wybrzmiewa w artykule jest refleksja Benedykta XVI nad pięknem Chrystusa. Zdaniem Papieża piękno Zbawiciela nie wpisuje się we współczesne ramy artystyczne, ale emanuje z Jego postawy na krzyżu, a więc z miłości i świadczeniu o prawdzie.
- MARZENA ZAKRZEWSKA – Korzyści z edukacji domowej
Artykuł poświęcony jest „spełnieniu obowiązku szkolnego poza szkołą”. Jest to forma edukacji dopuszczona w polskim systemie prawnym. Dzieci edukowane domowo nie chodzą do szkoły publicznej, społecznej czy prywatnej, lecz uczą się same w domu pod kierunkiem swoich rodziców lub opiekunów. Podstawową cechą edukacji domowej jest wykorzystanie narzędzi dostosowanych do potrzeb dziecka, ale także do aktualnych wyzwań. Z przeprowadzonych badań wynika, że wychowanie rodzinne nie specjalizuje zdolności dziecka, ale raczej przygotowuje go do podejmowania decyzji i dokonywania wyborów w zakresie „zawodowym”. Jest to zupełnie inny sposób praktycznego przygotowania dzieci i młodzieży niż w systemie formalnego szkolnictwa. Tam bowiem zwraca się bardzo dużą uwagę na profilowanie zainteresowań dziecka, co w przyszłości ma zaowocować wyborem konkretnych studiów wyższych i ukierunkowaniem kariery zawodowej. Najważniejszą korzyścią kształcenia w edukacji domowej jest jednak prawidłowy rozwój dziecka, które w przyszłości ma większe szanse stać się dobrym, wykształconym człowiekiem.
- PAWEŁ ZAKRZEWSKI – Relacje ojca z dziećmi
Artykuł prezentuje wyniki badań socjologicznych, których celem było ukazanie roli ojca w procesie wychowania. Pierwszy problem badawczy dotyczył zaangażowania ojców w życie rodziny poprzez zainteresowanie sprawami dzieci. Dwa kolejne problemy badawcze dotyczyły ustalenia stopnia zadowolenia respondentów z wypełniania funkcji ojca i oceny relacji z dziećmi. W artykule omówione zostały również odpowiedzi respondentów na pytania: co w praktyce zapewniają swoim dzieciom i w jakich zakresach czują się odpowiedzialni za wychowanie dzieci? Z przeprowadzonych analiz wynika, że ojcowie powinni przeorientować swoje zadania wychowawcze i większy nacisk położyć na personalizację swoich dzieci i przystosowanie ich do życia w społeczeństwie. Należy to potraktować jako swoistą „inwestycję” w zadaniach wychowawczych ojca (cel dalekosiężny), natomiast cele doraźne, czyli bezpieczeństwo i rozwój intelektualny, uznać za wspólne zadanie obojga rodziców.
- KS. CZESŁAW KRAKOWIAK – Modlitwa Kościoła za Żydów w liturgii godzin
Oprócz uroczystej modlitwy za żydów w liturgii Wielkiego Piątku, Kościół modli się za nich również w publicznej modlitwie jaką jest Liturgia Godzin. W Jutrzni i Nieszporach, głównie w okresie Narodzenia Pańskiego, Wielkanocy i w niektóre święta, zawarte są preces i intercessiones za Izrael jako lud wybrany pierwszego przymierza. Modlitwy te kierowane są do Jezusa Chrystusa. Modlący się Kościół prosi przede wszystkim, aby Żydzi rozpoznali w Jezusie Chrystusie obiecanego przez Boga Mesjasza, jako wypełnienie proroctw i trwającego długie wieki ich oczekiwania, aby przyjęli Jego Ewangelię i przez to osiągnęli pełnię zbawienia. Autor poddał również szczegółowej analizie zarówno teksty typicznego wydania Liturgia Horarum jak i tłumaczenia na języki współczesne: polski, angielski, francuski, niemiecki i włoski. Wykazał istniejące różnice w tłumaczeniu tekstów łacińskich a także pominięcie niektórych z nich. N najwierniejszy okazał się przekład na język polski i angielski.
- BEATA MARTA PARYSIEWICZ – Kara cielesna jako porażka wychowawcza
Artykuł podejmuje kwestię bicia dzieci, które często określa się mianem kary cielesnej. Kara analizowana jest w perspektywie antropologicznej i pedagogicznej, podejmuje też kwestię bliskich i odległych skutków bicia dzieci. Artykuł wskazuje także na nowe formy przemocy wobec dziecka, które polegają na manipulacji i kanalizacji ideałów, których celem jest przejęcie kontroli nad dzieckiem poza jego świadomością i wolą. Ostatnim zagadnieniem wskazanie powodów stosowania kar cielesnych przez opiekunów i rodziców.